Οι τράπεζες πλήρωσαν ακριβά το κούρεμα του ελληνικού χρέους

Την αναγκαία «κάθαρση» που πρέπει να προηγηθεί μίας δύσκολης αλλά αναγκαίας διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης και εξυγίανσης, σηματοδοτούν τα

αποτελέσματα των τραπεζών που δημοσιοποιήθηκαν χθες. Την ίδια στιγμή επικυρώθηκε η αύξηση των διαθέσιμων κεφαλαίων του ΤΧΣ στα 50 δισ. ευρώ, ποσό που υπερκαλύπτει όλες τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος, όπως θα διαμορφωθούν τελικώς, παρέχοντας την αναγκαία εγγύηση σταθερότητας στο σύστημα. Η δη χθες το Ταμείο χορήγησε στις 4 μεγάλες τράπεζες βεβαίωση μελλοντικής συμμετοχής στις αυξήσεις κεφαλαίου καλύπτοντας πλήρως τις ζημιές από το PSI, ώστε ο συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας να διαμορφώνεται στο 8%. Με τον τρόπο αυτό από τα 25 δισ. ευρώ που έχει ήδη στο οπλοστάσιό του το Ταμείο με την παροχή της βεβαίωσης αυτής ουσιαστικά παρέχει άμεσα τα 18 δισ. ευρώ. Μέσα από τη δραματική εικόνα ζημιών πρωτοφανούς ύψους που παρουσιάστηκαν χθες, διαφαίνεται πλέον με ξεκάθαρο τρόπο το καίριο πλήγμα που επέφερε στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα το γεγονός ότι επωμίστηκε το κόστος της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, που όμως διασφάλισε τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας από την άτακτη χρεοκοπία. Το κόστος αυτό αναλογεί στη ζημιά από το κούρεμα των ομολόγων, επιβεβαιώνοντας ότι η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι ελληνικές τράπεζες δεν οφείλεται στη δική τους στρατηγική και διαχειριστική αποτυχία αλλά στην αναγκαστική συμμετοχή τους στην προσπάθεια διάσωσης της χώρας. Οπως προκύπτει από τα αποτελέσματα των 4 μεγάλων τραπεζών, οι ζημιές από το PSI ανέρχονται συνολικά σε .?.. δισ. ευρώ. Οι ζημιές αυτές έχουν εξανεμίσει τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών και σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγούν σε αρνητική καθαρή θέση. Ως γενική διαπίστωση, πάντως, προκύπτει σαφώς ότι όλες οι τράπεζες βρίσκονται επί της ουσίας στην ίδια θέση με διαφοροποιήσεις ανάλογες του μεγέθους τους.
Οπως είναι γνωστό για το ύψος των ζημιών από το PSI το ΤΧΣ παρείχε βεβαίωση μελλοντικής συμμετοχής στην αύξηση κεφαλαίου των τραπεζών, ενώ έχει και δυνατότητα προκαταβολής κεφαλαίων, όπως ορίζεται στην πράξη νομοθετικού περιεχομένου με την οποία επικυρώθηκαν τροποποιήσεις στον νόμο για τη λειτουργία του Ταμείου. Σημειώνεται δε ότι όπως ορίζεται στη ρύθμιση, η εγγύηση του ΤΧΣ θα δίνεται μόνο σε όσες τράπεζες κριθούν «βιώσιμες» από την Τράπεζα της Ελλάδος. Ακριβώς λόγω αυτής της δυνατότητας κατέστη δυνατόν να υπογραφούν οι ισολογισμοί από τους ορκωτούς ελεγκτές. Σημειώνεται επίσης ότι εάν το Ταμείο χορηγήσει τη βεβαίωση μέχρι την ολοκλήρωση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, ορίζει έως δύο εκπροσώπους του στο διοικητικό συμβούλιό της.
Σημειώνεται ότι δεν κατέστη δυνατή η δημοσίευση αποτελεσμάτων από το ΤΤ και την ΑΤΕ, καθώς δεν κρίνονται βιώσιμες και άρα δεν έχουν την εγγύηση του ΤΧΣ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζεται τρόπος να παρασχεθεί η εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου αν και ήδη συζητείται και σενάριο να ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του νόμου για τις Bad Banks.

ΖΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
Προκειμένου να ερμηνευτούν τα αποτελέσματα θα πρέπει να συνεκτιμηθούν ορισμένοι κρίσιμοι παράγοντες που τελικώς θα οδηγήσουν σε μια εικόνα κατά πολύ βελτιωμένη αυτής που παρουσιάστηκε χθες. Και επειδή το κρίσιμο θέμα της επόμενης μέρας δεν είναι οι ζημιές καθαυτές, αλλά οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν, αξίζει να επισημανθεί ότι το τελικό ύψος των κεφαλαιακών αναγκών για κάθε τράπεζα θα ανακοινωθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, αφού συνυπολογιστούν και συνεκτιμηθούν και άλλοι κρίσιμοι παράγοντες. Συγκεκριμένα:
- Θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι ζημιές που παρουσιάζονται λόγω του PSI έχουν υπολογιστεί με βάση το ακραίο σενάριο αποτιμητικών ζημιών, οι οποίες καταγράφηκαν με όρους καθαρής παρούσας αξίας, ξεπερνώντας κατά πολύ το 70%. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα νέα ομόλογα που έχουν λάβει οι τράπεζες μετά το κούρεμα διαπραγματεύονται σε πολύ χαμηλότερες τιμές της τάξης του 20% - 25% κάτι που προκαλεί επιπλέον ζημιά που έπρεπε να λογιστικοποιηθεί. Εντούτοις, είναι ήδη ειλημμένη απόφαση, σε δεύτερο χρόνο, να αποτιμηθεί η ζημιά από το κούρεμα στο επίπεδο του ονομαστικού haircut του 53,5% κάτι που απαιτεί όμως μια τεχνική διαδικασία μέσω του EFSF, η οποία ακόμη δεν έχει συμφωνηθεί στις λεπτομέρειές της.
- Δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί η ρύθμιση για τον αναβαλλόμενο φόρο που θα επιτρέψει την προσμέτρηση στα κεφάλαια του οφέλους που συνολικά για το σύστημα εκτιμάται σε περίπου 8 δισ. ευρώ.
- Τις προβλέψεις από την άσκηση της BlackRock/Bain που διαφέρουν από τράπεζα σε τράπεζα.
- Τις επιπλέον ανάγκες που θα προκύψουν προκειμένου ο δείκτης Core Tier I των τραπεζών να βρίσκεται στο 9% τον Σεπτέμβριο.
- Τα προβλεπόμενα από τα επιχειρησιακά σχέδια που έχουν εκπονήσει οι τράπεζες και τελούν υπό την έγκριση της Τράπεζας της Ελλάδος. Τα προβλεπόμενα αυτά δεδομένα εφόσον εγκριθούν, θα ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό του τελικού ύψους των κεφαλαιακών αναγκών ανά τράπεζα. Τέτοια δεδομένα είναι οι προβλέψεις που ήδη έχουν σχηματίσει οι τράπεζες, οι προβλέψεις για τα προ φόρων έσοδα τριετίας, τα κέρδη από τις θυγατρικές του εξωτερικού, καθώς και οι άλλες ενέργειες αξιοποίησης ενεργητικού και παθητικού, όπως οι πωλήσεις θυγατρικών ή άλλων περιουσιακών στοιχείων.


Μετά τις εκλογές οι τελικές αποφάσεις
Ξεπερνώντας το κρίσιμο crash test των αποτελεσμάτων το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ανοίγει πλέον ο δρόμος για την υλοποίηση του σχεδίου ανακεφαλαιοποίησης. Δυστυχώς, το σύνθετο του εγχειρήματος και οι σοβαρές προκλήσεις που εμπεριέχονται σε αυτό κατέστησαν αδύνατη την οριστικοποίηση των όρων έως τις 20 Απριλίου σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Οι τελικές αποφάσεις μετατίθενται για μετά τις εκλογές, αλλά ήδη το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο και τα απαραίτητα εργαλεία είναι νομοθετημένα.
Ο τρόπος όμως που τελικώς θα πραγματοποιηθεί η ανακεφαλαιοποίηση και θα προσδιορίσει τη μεθοδολογία και τους όρους είναι θέμα ουσιαστικά πολιτικό και απαιτεί κατ' αρχάς πολιτική απόφαση. Μείζον διακύβευμα είναι το κατά πόσον θα διασφαλιστεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας του τραπεζικού συστήματος κάτι που ασφαλώς προϋποθέτει επαρκή κίνητρα συμμετοχής των ιδιωτών μετόχων, παλαιών, νέων και βασικών όχι μόνο στις επικείμενες αυξήσεις που θα πραγματοποιηθούν εντός των προσεχών μηνών, αλλά κυρίως στο τέλος της περιόδου όταν θα πρέπει να αποπληρωθεί η συμμετοχή του ΤΧΣ με την επαναγορά των μετοχών που θα διαθέτει συμμετέχοντας σήμερα στην ανακεφαλαιοποίηση. Σε κάθε περίπτωση οι αρμόδιοι θα πρέπει να κινηθούν με γνώμονα τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της διεθνούς αξιοπιστίας του.
Πρακτικά τώρα, τα επόμενα βήματα προβλέπουν κατ' αρχάς την οριστικοποίηση των όρων της ανακεφαλαιοποίησης μετά τις εκλογές, την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της BlackRock και την ανακοίνωση από την Τράπεζα Ελλάδος των τελικών κεφαλαιακών αναγκών για κάθε τράπεζα. Με βάση τα προβλεπόμενα από το πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης οι τράπεζες θα πρέπει να αναζητήσουν ιδιωτικά κεφάλαια μέσω αυξήσεων κεφαλαίου τουλάχιστον για το 10% των κεφαλαιακών αναγκών που θα οριστούν, ενώ το Ταμείο θα συμμετάσχει για το υπόλοιπο μέσω συνδυασμού εργαλείων. Το μεγαλύτερο μέρος των αναγκαίων κεφαλαίων θα καλυφθεί από το Ταμείο μέσω της έκδοσης κοινών μετοχών με αναστολή ψήφου, ενώ ένα μικρό ποσοστό θα καλυφθεί με COCOs που αποτελούν ένα μετατρέψιμο και πιο ευέλικτο εργαλείο. Ολη η διαδικασία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο οπότε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα βρεθεί σε μία νέα κατάσταση, κεφαλαιακά θωρακισμένο με καθαρά χαρτοφυλάκια και υγιή ισολογισμό.

kerdos