Φράσεις και φωνές, άλλοτε ακατάληπτες και άλλοτε µε αρχή, µέση και τέλος, διακόπτουν ξαφνικά την σιγαλιά της νύχτας. Ακούτε το σύντροφο σας να ψιθυρίζει ενώ κοιµάται; Ξυπνάτε γιατί ακούτε το παιδί σας να φωνάζει ή να συνοµιλεί στον ύπνο του µε κάποιο «αόρατο πρόσωπο»;
Υπολογίζεται ότι ένα στα δύο παιδιά ηλικίας µεταξύ 3-10 ετών, παραµιλά στη διάρκεια της νύχτας, τουλάχιστον µια φορά το χρόνο, ενώ περίπου το 10% των παιδιών, το κάνει σε τακτική βάση. Η κλασική ηλικία έναρξης του φαινοµένου είναι µεταξύ 4 και 8 ετών, και τα επεισόδια µπορεί να πυκνώσουν κατά την πρώτη εφηβική ηλικία. Η κατάσταση είναι συνηθέστερη στα αγόρια και τείνει να κληρονοµείται. Αν και στις περιόδους άγχους τα επεισόδια συνήθως πυκνώνουν, η κατάσταση δεν θεωρείται αµιγώς ψυχογενής. Μπορεί να επιδεινωθεί σε συνθήκες παρατεταµένης απώλειας ύπνου ή από υπερβολική κόπωση. Άλλοι παράγοντες που ενοχοποιούνται για το νυχτερινό παραµιλητό είναι η συναισθηµατική καταπόνηση, το έντονο στρες, ο υψηλός πυρετός, η κατάχρηση ουσιών, η υπερκατανάλωση αλκοόλ και, σπανιότερα, κάποια ψυχική διαταραχή, όπως η αγχώδης διαταραχή.
Συνήθως, η κατάσταση –ειδικά στα παιδιά- ξεπερνιέται χωρίς θεραπεία. Αν, ωστόσο, το πρόβληµα επιµένει για µεγάλο χρονικό διάστηµα, µε αποτέλεσµα τη µείωση της ποιότητας και της ποσότητας του ύπνου, καλό θα είναι να συµβουλευτείτε έναν γιατρό. Όσο για τον/την σύντροφό σας; Μάλλον, θα του/της φανεί χρήσιµο ένα ζευγάρι… ωτασπίδες!
Περίπου το 5% των παιδιών που εµφανίζουν υπνολαλία στην παιδική τους ηλικία, θα συνεχίσουν να εµφανίζουν τη διαταραχή και ως ενήλικες. Η διάρκεια του κάθε επεισοδίου δεν φαίνεται να ξεπερνά τα 30 δευτερόλεπτα, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η υπνολαλία εµφανίζεται αρκετές φορές στη διάρκεια της νύχτας. Μπορεί να αφορά σε µεγαλύτερης διάρκειας οµιλίες, ξεπερνώντας το στάδιο του απλού ψιθύρου, ενώ -σπανιότερα-συνοδεύεται από εκρήξεις επιθετικότητας και θυµού.
Λίγα είναι γνωστά, όσον αφορά στο περιεχόµενο της υπνολαλίας. Πολλές φορές, αυτά που λέγονται είναι ακατανόητα, άλλοτε όµως σχετίζονται µε παρελθούσες εικόνες και εµπειρίες του ατόµου, ακόµη κι αν επί του παρόντος δεν έχουν καµία συναισθηµατική επίδραση στον ασθενή.
«Ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας δεν υπάρχει, καθώς η κατάσταση είναι καλοήθης και αυτοπεριοριζόµενη. Περαιτέρω διερεύνηση απαιτείται µόνο στις περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία υποκείµενης, σοβαρότερης διαταραχής, όπως η υπνική άπνοια ή µορφεϊκή επιληψία, ένα είδος επιληψίας που εµφανίζεται µόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου. Σε κάθε περίπτωση, η αξιολόγηση θα γίνει από το νευρολόγο, που θα κρίνει, ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά της κατάστασης, αν πρέπει να παραπέµψει τον ασθενή για πολυ-υπνογράφηµα», τονίζει ο νευρολόγος, κ. Κωνσταντίνος Χρ. Σπίγγος.
Σε σπάνιες περιπτώσεις (κυρίως σε ηλικίες άνω των 25 ετών), η υπνολαλία αποτελεί τµήµα κάποιας άλλης διαταραχής ύπνου, όπως η υπνοβασία, ο νυχτερινός τρόµος, η σχετιζόµενη µε τον ύπνο διαταραχή λήψης τροφής [sleep-related eating disorder], η διαταραχή συµπεριφοράς του ύπνου REM [REM sleep behavior disorder, RBD] και η αποφρακτική άπνοια του ύπνου. Η βαρύτητα του προβλήµατος ορίζεται µε βάση τη συχνότητα εµφάνισης των επεισοδίων.
«Η δραστηριότητα του εγκεφάλου, κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι συνήθως οµαλή, και προκύπτει η γνωστή εικόνα του ήρεµου κοιµισµένου ατόµου. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, όχι απαραίτητα παθολογικές, µπορεί να εµφανιστούν διαταραχές. Οποιοδήποτε ψυχικό συµβάν εµφανίζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου µπορεί να ενταχθεί στην κατηγορία των «παραϋπνιών», του επιστηµονικού όρου για την επιστηµονική περιγραφή αυτών των φαινοµένων. Γνωστότερο και θεατρικότερο όλων είναι η υπνοβασία, ενώ στην ίδια κατηγορία εντάσσονται οι εφιάλτες, η υπνολαλία, η υπνική µέθη, οι νυχτερινοί τρόµοι, η παράλυση του ύπνου, το τρίξιµο των δοντιών στον ύπνο, οι µυοκλονίες (τινάγµατα) του ύπνου και η διαταραχή του ύπνου REM», προσθέτει ο κ. Σπίγγος.
Κάποιες φορές, το επεισόδιο µπορεί να τελειώσει µε αφύπνιση, έπειτα από την οποία ο πάσχων παραµένει αρκετά λεπτά σε σύγχυση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ωστόσο, ο …πολυλογάς θα ξανακοιµηθεί και την επόµενη µέρα δεν θα θυµάται τίποτα. Μην προσπαθήσετε να ξυπνήσετε το άτοµο την ώρα του παραµιλητού του, γιατί το πιθανότερο είναι ότι θα το τροµάξετε.
Παρεξηγήσεις
Η κατάσταση προκαλεί έντονη ενόχληση στα άλλα µέλη της οικογένειας, καθώς διακόπτει τον ύπνο τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, η υπνολαλία µπορεί να αποτελέσει ακόµη και αιτία παρεξηγήσεων, δηµιουργώντας ακόµη και ρήξη στο ζευγάρι! «Μιλάω συχνά στον ύπνο µου, όµως το τελευταίο διάστηµα λέω άσχηµα πράγµατα στη γυναίκα µου. Προσπάθησα να της εξηγήσω ότι δεν εννοώ όσα λέω όταν κοιµάµαι, όµως εκείνη θεωρεί πως είναι πράγµατα που έχω στο µυαλό µου, αλλά δεν τολµώ να της πω. Πραγµατικά εκπλήσσοµαι µε αυτά που µου µεταφέρει ότι λέω… Ντρέποµαι…», εξοµολογείται ο 39χρονος Γιάννης.
Η ερµηνεία των ειδικών φαίνεται να τον δικαιώνει. Δεδοµένου ότι τα όνειρα είναι ένας τρόπος για να διαχειριστούµε τα συναισθήµατά µας, αυτή η έκφραση στη διάρκεια του ύπνου, µπορεί να είναι η «απάντηση» του ψυχισµού του σε κάποιο στρεσογόνο γεγονός της καθηµερινότητας, όπως π.χ. µια ένταση στη δουλειά ή κάποια αλλαγή στο περιβάλλον ή στην καθηµερινότητά του. Συχνά, στα όνειρα, το πρόσωπο που µας έχει προκαλέσει τα νεύρα ή το άγχος αντικαθίσταται από ένα κοντινό µας πρόσωπο µε το οποίο νιώθουµε οικειότητα. Πάνω σε αυτό εκτονώνονται όλα τα αρνητικά συναισθήµατα.
Σε µια άλλη περίπτωση ωστόσο, η υπνολαλία έγινε αιτία… διασηµότητας. Η Βρετανίδα Karen Slavick- Lennard έφτιαξε το µπλογκ µε τίτλο «The Sleep-Talking man», όπου κατέγραφε όσα ο σύζυγός της, Adam, έλεγε στη διάρκεια της νύχτας. Στους νυχτερινούς µονολόγους του Adam, που στην κανονική του ζωή είναι ένας πολύ σεµνός, ευγενικός και χαµηλών τόνων άνθρωπος, µπορεί να βρει κανείς τα πάντα: από κουβέντες για εσώρουχα, σεξ και βρισιές, µέχρι πιγκουίνους, ινδικά χοιρίδια και… ψητά µαξιλάρια! Η Karen στην αρχή αρκείτο στο να µεταφέρει στον σύζυγό της τα νυχτερινά παραληρήµατά του στη διάρκεια του πρωινού. Τα πράγµατα όµως έγιναν πολύ πιο διασκεδαστικά όταν άρχισε να τον ηχογραφεί και να ακούνε τα αποσπάσµατα µαζί! «Είναι απίστευτα αυτά που λέει. Κι εκείνος απορεί, όταν ακούει τις κασέτες. Λες και πρόκειται για άλλον άνθρωπο! Γελάµε πάρα πολύ κάθε πρωί», σηµειώνει η Karen. Το µπλογκ της, ξεκίνησε για πλάκα, όταν άρχισε να ανεβάζει αυτά που έλεγε ο Adam, για να τα διαβάζουν οι φίλοι τους. Ωστόσο, γνώρισε τέτοια δηµοτικότητα, που πλέον το ζευγάρι παίρνει καθηµερινά µηνύµατα από αγνώστους που διασκεδάζουν απίστευτα διαβάζοντας τις … νυχτερινές περιπέτειες του Adam. <
Υπνολαλία- Πώς θα την αποφύγετε
- Βεβαιωθείτε ότι κοιµάστε επαρκώς. Όταν στερείστε συστηµατικά τον ύπνο, είστε πιο επιρρεπής στην υπνολαλία.
- Μειώστε τα επίπεδα του στρες και του άγχους σας. Χρησιµοποιήστε τεχνικές χαλάρωσης πριν από τον ύπνο.
- Βάλτε πρόγραµµα στον ύπνο σας. Φροντίστε να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε κάθε µέρα την ίδια ώρα.
- Μην τρώτε βαριά πριν τον ύπνο.
- Τη στιγµή που εµφανίζεται το επεισόδιο, οι γύρω θα πρέπει να καθησυχάσουν και να διαβεβαιώσουν τον άνθρωπο ότι είναι ασφαλής.
Οι νυχτερινοί τρόμοι
Κατά τον νυχτερινό τρόµο (night terrors), το παιδί ξυπνά συνήθως στο πρώτο µισό της νύχτας αιφνίδια, ουρλιάζοντας ή κραυγάζοντας δυνατά, εκδηλώνοντας παράλληλα συµπεριφορά που διακατέχεται από έντονο τρόµο ή πανικό, κάνοντας απότοµες ή βίαιες κινήσεις. Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου, συνήθως η προσπάθεια καθησυχασµού από τους άλλους αποτυγχάνει. Το παιδί εµφανίζει παράλληλα σηµεία σωµατικού άγχους, όπως ταχυκαρδία, γρήγορη αναπνοή και εφίδρωση. Την επόµενη ηµέρα, το παιδί δεν έχει ανάµνηση του γεγονότος. Οι νυχτερινοί τρόµοι έχουν συνήθως κληρονοµικό χαρακτήρα, αλλά δεν αποτελούν πάθηση. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή στη διάγνωσή τους, καθώς µε παρόµοιες εκδηλώσεις µπορεί να κάνει την εµφάνισή της µία µορφή επιληψίας, η καλούµενη και «µορφεϊκή επιληψία». Ένα απλό µέτρο για την αποφυγή τους, εάν εµφανίζονται σε συγκεκριµένη ώρα, είναι η προγραµµατισµένη αφύπνιση του παιδιού µισή ώρα πριν.
Στην περίπτωση των ενηλίκων, ο νυχτερινός τρόµος µπορεί να υποκρύπτει κάποια ψυχοπαθολογία και καλό θα είναι να ερευνάται.
lifepositive.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου